123b – EURO 2024 không chỉ mang đến những trận cầu kịch tính, mà còn chứng kiến sự biến đổi và phát triển của các chiến thuật bóng đá. Trong giải đấu này, 5 xu thế chiến thuật nổi bật đã làm thay đổi cách nhìn và cách chơi của nhiều đội bóng.
1. Sút xa thịnh hành trở lại
Ở vòng bảng, cứ 5 cú sút thì có 1 được thực hiện từ ngoài vòng cấm, nhiều hơn so với tỷ lệ ở Bundesliga, nơi chỉ khoảng 1/10 cú sút là từ khoảng cách xa. Nó phản ánh một sự thay đổi trong cách tiếp cận tấn công của các ĐTQG. Thay vì cố gắng phối hợp tỉ mỉ với các đường chuyền ngắn để tiếp cận khung thành đối phương, các cầu thủ sử dụng nhiều hơn những cú sút xa để tạo đột biến. Xu hướng này xuất phát từ việc các ĐT thiếu thời gian tập luyện như CLB, do đó họ chọn những giải pháp nhanh chóng và hiệu quả hơn.
2. Kèm người một một được ưa chuộng
Trong nhiều năm, kèm người một một bị coi là lỗi thời và thiếu sáng tạo. Tuy nhiên tại EURO 2024, nó đã trở lại và được nhiều ĐT sử dụng. Đức đã áp dụng hệ thống kèm người toàn sân trước Tây Ban Nha ở tứ kết, trong khi ở vòng 1/8 để loại nhà cựu vô địch khỏi giải đấu.
Việc kèm người đòi hỏi sự di chuyển không ngừng và sự tập trung cao độ, nhưng nó mang lại hiệu quả khi khiến đối thủ khó khăn trong việc triển khai tấn công. Sự trở lại của chiến thuật kèm người không chỉ làm mới lối chơi phòng ngự mà còn tạo ra những trận đấu căng thẳng và kịch tính hơn.
3. Bóng đá hiện đại quá giống nhau
Toàn cầu hóa đã làm mờ đi các đặc trưng quốc gia và sự khác biệt văn hóa trong bóng đá. Tại EURO 2024, hầu hết các đội tuyển đều áp dụng cùng một sơ đồ chiến thuật với 3 hậu vệ và 1 hoặc 2 tiền vệ phòng ngự án ngữ phía trước.
Sự đồng nhất này được ví như Starbuck trong bóng đá: nhiều chi nhánh khác nhau nhưng nhìn đâu cũng giống nhau. Không còn dễ để nhận ra phong cách đặc trưng của từng ĐTQG như trước. Nó cũng phản ánh sự ảnh hưởng mạnh mẽ của các giải đấu hàng đầu châu Âu và các HLV như Pep Guardiola.
4. Hậu vệ biên trở thành nhân tố chủ chốt
Hậu vệ biên từ lâu đã đóng vai trò quan trọng trong tấn công, nhưng tại EURO 2024, vai trò của họ đã được tái định nghĩa. Các hậu vệ biên không chỉ tham gia tấn công mà còn là những người tạo ra sự đột biến trong lối chơi. Họ kết hợp với tiền vệ và tiền đạo cánh tạo thành những tam giác tấn công linh hoạt, giúp giải phóng các cầu thủ tấn công và tạo ra những đường tạt bóng chính xác vào vòng cấm.
Các hậu vệ biên còn có thể cầm bóng đột phá vào trung lộ, tạo ra sự xáo trộn cho hàng thủ đối phương. Sự đa dạng trong lối chơi của các hậu vệ biên như Cucurella (Tây Ban Nha) hay Walker (Anh) đã góp phần quan trọng trong thành công của các ĐT này.
5.
Một hiện tượng đáng chú ý tại EURO 2024 là sự gia tăng của các bàn phản lưới. Khoảng 70% tổng số bàn phản lưới nhà tại các kỳ EURO từ năm 1960 đã xảy ra trong 3 giải gần nhất. Nguyên nhân chính là các đường chuyền thấp hoặc tầm trung vào khu vực cấm địa, khiến các hậu vệ không phán đoán đúng và lúng túng đưa bóng vào lưới nhà. Việc này không chỉ làm trận đấu trở nên kịch tính hơn mà còn tạo ra nhiều bàn thắng bất ngờ.